Όταν ο Μάρτιν Σκορσέζε αποφάσισε να μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη το πολυσυζητημένο μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη «Ο Τελευταίος Πειρασμός» ίσως δεν φανταζόταν την έκταση της αντίδρασης που θα ξεσήκωνε παγκοσμίως – και ιδιαίτερα στην Ελλάδα. Η ταινία, με τον αντισυμβατικό της τόνο και την διαφορετική απεικόνιση του Ιησού, προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων τόσο από το θρησκευτικό κατεστημένο όσο κα…
Όταν ο Μάρτιν Σκορσέζε αποφάσισε να μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη το πολυσυζητημένο μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη «Ο Τελευταίος Πειρασμός» ίσως δεν φανταζόταν την έκταση της αντίδρασης που θα ξεσήκωνε παγκοσμίως – και ιδιαίτερα στην Ελλάδα. Η ταινία, με τον αντισυμβατικό της τόνο και την διαφορετική απεικόνιση του Ιησού, προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων τόσο από το θρησκευτικό κατεστημένο όσο και από μεγάλο μέρος του πιστού κοινού.
Κατακρίθηκε όσο λίγες
Όταν έφτασε στις ελληνικές κινηματογραφικές αίθουσες τον Οκτώβριο του 1988, η Ιερά Σύνοδος εξέφρασε ανοιχτά τη δυσαρέσκειά της, ζητώντας την απαγόρευση της ταινίας. Αν και η κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου απέρριψε το σχετικό αίτημα, το κοινωνικό κλίμα δεν ηρέμησε. Αντιθέτως, διαδηλώσεις έξω από κινηματογράφους, περιστατικά βανδαλισμών και ασφαλιστικά μέτρα κατέληξαν στη διακοπή της προβολής της από το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών.
Παρά τη σύντομη πορεία της στις αίθουσες, η ταινία κατάφερε να κόψει πάνω από 160.000 εισιτήρια – στοιχείο που επιβεβαιώνει πως ο θόρυβος γύρω από το «απαγορευμένο» περιεχόμενο λειτουργεί ενίοτε ως ισχυρότατη διαφήμιση. Η ένταση δεν περιορίστηκε στην Ελλάδα: αντιδράσεις εκδηλώθηκαν και σε άλλες χώρες, ενώ στη Γαλλία σημειώθηκε ακόμη και εμπρηστική επίθεση σε κινηματογράφο όπου προβαλλόταν η ταινία, με δεκάδες τραυματισμούς.
Ο ίδιος ο Σκορσέζε δέχτηκε απειλές κατά της ζωής του, ενώ η ταινία εξακολουθεί να είναι απαγορευμένη μέχρι σήμερα σε χώρες όπως η Σιγκαπούρη και οι Φιλιππίνες. Στην Ελλάδα, μια προγραμματισμένη τηλεοπτική προβολή το 2004 από το Star δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ – και η ταινία παραμένει από τότε «εκτός αέρας» στα ελληνικά κανάλια.
Παρά τις αντιδράσεις, «Ο Τελευταίος Πειρασμός» δεν είναι μια ευθεία προσβολή της πίστης, αλλά μια βαθύτερη φιλοσοφική και πνευματική διερεύνηση του ρόλου της θρησκείας στη ζωή του ανθρώπου. Ο Ιησούς του Καζαντζάκη και του Σκορσέζε δεν παρουσιάζεται ως τέλεια θεϊκή μορφή, αλλά ως ον με αμφιβολίες και ανθρώπινα διλήμματα – κι αυτό ακριβώς είναι που ενόχλησε.
Δείτε και αυτά